ਪੀਟੀਆਈ, ਕਾਠਮੰਡੂ : ਨੇਪਾਲ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਜਲੀ ਪਾਵਰ ਐਕਸਚੇਂਜ ਮਾਰਕੀਟ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਕਾਲੀਗੰਡਕੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਲਾਂਟ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਵਾਧੂ 144 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਾਲ ਚੰਗੀ ਬਾਰਿਸ਼ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਨੇਪਾਲ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜੇ ਸਾਲ ਪਾਵਰ ਐਕਸਚੇਂਜ ਮਾਰਕੀਟ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਮਾਲਕੀ ਵਾਲੀ ਨੇਪਾਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਅਥਾਰਟੀ (NEA) ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਨੇਪਾਲ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਅਥਾਰਟੀ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਹੈੱਡ ਪ੍ਰਦੀਪ ਥੀਕੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਿਜਲੀ ਵੇਚਣ ਦੀ ਔਸਤ ਦਰ ਲਗਭਗ 7 ਰੁਪਏ ਸੀ। NEA ਨੇ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਲੀਗੰਡਕੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਥਿੱਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਨੇਪਾਲ-ਭਾਰਤ ਇਲੈਕਟ੍ਰੀਸਿਟੀ ਐਕਸਚੇਂਜ ਸਮਝੌਤੇ ਤਹਿਤ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
NEA ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਬੁੱਧਵਾਰ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਆਪਣੇ 24 ਮੈਗਾਵਾਟ ਤ੍ਰਿਸ਼ੂਲੀ ਅਤੇ 15 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੇ ਦੇਵੀਘਾਟ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ 37.7 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟਾਂ ਨੇ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਥਿੱਕੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, "144 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੇ ਕਾਲੀਗੰਡਕੀ ਹਾਈਡ੍ਰੋਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਬਿਜਲੀ ਨੂੰ ਜੋੜਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੇਪਾਲ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਐਨਰਜੀ ਐਕਸਚੇਂਜ ਲਿਮਿਟੇਡ (IEX) ਰਾਹੀਂ ਕੁੱਲ 178 ਮੈਗਾਵਾਟ ਵੇਚੇਗਾ।" 6
ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ NEA ਨੂੰ ਇਸਦੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੇ 3 ਪਣਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ - ਕਾਲੀ ਗੰਡਕੀ (144MW), ਮੱਧ ਮਰਸਿਯਾਂਗੜੀ (70MW), ਅਤੇ Marsiangadi (69MW) ਅਤੇ Likhu 4 ਪਣਬਿਜਲੀ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ (52.4MW) ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੀ ਵਾਧੂ 325 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦਿੱਤੀ। ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਲਗਾਤਾਰ ਦੂਜਾ ਸਾਲ ਹੈ ਜਦੋਂ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਦੇਸ਼ ਆਪਣੇ ਪਾਵਰ ਐਕਸਚੇਂਜ ਮਾਰਕੀਟ ਰਾਹੀਂ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਵੇਚ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਮਾਨਸੂਨ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਹਾਈਡ੍ਰੋ ਪਾਵਰ ਪਲਾਂਟ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਨਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਚੇ ਪਾਣੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਤੋਂ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ, ਇਸ ਨੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਖਰੀਦ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਮਾਨਸੂਨ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ 200 ਮੈਗਾਵਾਟ ਵਾਧੂ ਬਿਜਲੀ ਵੇਚਣ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੋਂ ਬੋਲੀਆਂ ਮੰਗੀਆਂ ਸਨ। ਨੇਪਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੇਰ ਬਹਾਦੁਰ ਦੇਉਬਾ ਦੀ ਹਾਲੀਆ ਭਾਰਤ ਫੇਰੀ ਦੌਰਾਨ ਨੇਪਾਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਊਰਜਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਨੂੰ 364 ਮੈਗਾਵਾਟ ਬਿਜਲੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਪੱਖ ਤੋਂ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਮਿਲੀ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਬਿਜਲੀ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ IEX ਨੇ NEA ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਬਿਜਲੀ-ਵਟਾਂਦਰਾ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਵਪਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਵਾਧੂ 326 ਮੈਗਾਵਾਟ ਦੀ ਸਪਲਾਈ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿੱਤੀ। NEA ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਨੇਪਾਲ ਨਵੰਬਰ ਦੇ ਅੱਧ ਤੱਕ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਅਗਲੇ ਸਾਢੇ ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 14 ਅਰਬ ਨੇਪਾਲੀ ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। .
