ਵਿਕਾਸ ਸ਼ਰਮਾ, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਯੂਥ ਗੇਮਸ-2022 4 ਜੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਗਤਕਾ, ਕਲਾਰੀਪਯਾਤੂ, ਥੈਂਗ-ਟਾ, ਮਲਖੰਬ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ, ਗਤਕਾ, ਕਲਾਰੀਪਯਾਤੂ ਅਤੇ ਥਾਂਗ-ਤਾ ਰਵਾਇਤੀ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਲਖੰਭ ਅਤੇ ਯੋਗਾ ਤੰਦਰੁਸਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਖੇਡਾਂ ਹਨ।
ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਯੁਵਾ ਖੇਡਾਂ ਲਈ ਓ.ਐਸ.ਡੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪੰਕਜ ਨੈਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਾਂਗ ਜਿੱਤਣ 'ਤੇ ਤਗਮੇ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ ਅਤੇ ਤਗਮੇ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੇ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡ ਕੋਟੇ ਦਾ ਲਾਭ ਵੀ ਮਿਲੇਗਾ | ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਚੁੱਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਰ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਯੁਵਾ ਖੇਡਾਂ 4 ਤੋਂ 13 ਜੂਨ ਤੱਕ ਪੰਚਕੂਲਾ ਦੇ ਤਾਊ ਦੇਵੀਲਾਲ ਸਟੇਡੀਅਮ ਵਿੱਚ ਕਰਵਾਈਆਂ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 'ਚ ਵੀ ਹੋਣਗੇ।
ਗੱਤਕਾ
ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਗੱਤਕਾ ਖੇਡ ਨੂੰ ਯੂਥ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਖੇਡ ਨੂੰ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀਆਂ ਅੰਤਰ ਕਾਲਜ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਮੈਚ ਕਰਵਾਏ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਗਤਕਾ ਨਿਹੰਗ ਸਿੱਖ ਯੋਧਿਆਂ ਦੀ ਰਵਾਇਤੀ ਲੜਾਈ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ। ਖਿਡਾਰੀ ਇਸ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਖੇਡ ਵਜੋਂ ਵੀ ਵਰਤਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕਲਾ ਦਾ ਸ਼ਸਤਰ ਸੰਚਾਲਨ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੱਤਕਾ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1982 ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸੀ।
ਕਾਲਰੀਪਯੱਟੂ
ਕਾਲਰੀਪਯੱਟੂ ਕੇਰਲ ਦੀ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਡ ਨੂੰ ਕਲਾਰੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੈਰਾਂ ਦੀ ਮਾਰ, ਕੁਸ਼ਤੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਤਰੀਕੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਕਲਾਰੀਪਯੱਟੂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਲੜਾਈ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਹ ਕੇਰਲ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਕਰਨਾਟਕ, ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਦੇ ਉੱਤਰ ਪੂਰਬੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਮਲਿਆਲੀਆ ਦੇ ਮਲਿਆਲੀ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਮਲਖੰਬ
ਮਲਖੰਬ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਖੇਡ ਹੈ। ਇਹ ਦੋ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਸੁਮੇਲ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ, ਮੱਲ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਯੋਧਾ ਅਤੇ ਖੰਭ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਥੰਮ੍ਹ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਖਿਡਾਰੀ ਲੱਕੜ ਦੇ ਖੰਭੇ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਯੋਗਾ ਅਤੇ ਫਿਟਨੈਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਾਰਨਾਮੇ ਦਿਖਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਸਰੀਰਕ ਲਚਕਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਲਖੰਬ ਵਿੱਚ, ਸਰੀਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਸਿਖਲਾਈ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਡ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਨੇ ਸਾਲ 2013 ਵਿੱਚ ਰਾਜ ਦੀ ਖੇਡ ਵਜੋਂ ਐਲਾਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਥਾਂਗ ਤਾ
ਥਾਂਗ ਤਾ ਇੱਕ ਮਨੀਪੁਰ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਲੜਾਈ ਦੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਥਾਂਗ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਤਲਵਾਰ, ਤਾ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਬਰਛਾ। ਇਸ ਕੇਸ ਵਿੱਚ, ਥੈਂਗ ਤਾ ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਤਲਵਾਰ, ਢਾਲ ਅਤੇ ਬਰਛੇ ਨਾਲ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਕਲਾ ਨੂੰ ਸਵੈ-ਰੱਖਿਆ ਅਤੇ ਮਾਰਸ਼ਲ ਆਰਟਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਲੋਕ ਨਾਚ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਯੋਗਾ
ਯੋਗਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਖੇਡ ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨ ਵਿੱਚ, ਇਸਨੂੰ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ ਯੂਥ ਗੇਮਜ਼-2021 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਧਿਆਨ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਯੋਗਾਸਨ ਸਪੋਰਟਸ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਮਿਲੀ ਹੈ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਖੇਲੋ ਇੰਡੀਆ 2021 ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਯੋਗਾ ਭਾਰਤੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ, ਯੋਗਾ ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਮਨ ਨੂੰ ਲਾਭ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਰੀਆਂ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਖਿਡਾਰੀ ਆਪਣੇ ਅਭਿਆਸ ਦੇ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਯੋਗਾ ਨੂੰ ਜ਼ਰੂਰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦੇ ਹਨ।