ਜੇਐੱਨਐੱਨ,ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਭਾਰਤ 'ਚ ਲਗਪਗ 40 ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਾਈਟਾਂ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿੱਥੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 38 ਸੀ, ਉੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਯਾਨੀ 2021 'ਚ ਧੋਲਾਵੀਰਾ ਤੇ ਰਾਮੱਪਾ ਮੰਦਰਾਂ ਨੂੰ 'ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ' ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਸੂਚੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 'ਰਾਮੱਪਾ ਮੰਦਰ' (ਤੇਲੰਗਾਨਾ) ਅਤੇ 'ਧੋਲਾਵੀਰਾ' (ਗੁਜਰਾਤ) ਨੂੰ 2021 'ਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀਆਂ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤੀ ਥਾਵਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਸੂਚੀ 'ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਚੀਨ 'ਚ ਆਯੋਜਿਤ ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਕਮੇਟੀ ਦੇ 44ਵੇਂ ਸੈਸ਼ਨ 'ਚ ਲਿਆ ਗਿਆ।
ਵਰਤਮਾਨ 'ਚ, ਭਾਰਤ 'ਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀਆਂ 40 ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਾਈਟਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ 7 ਕੁਦਰਤੀ, 32 ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੇ 1 ਮਿਸ਼ਰਤ ਸਾਈਟ ਹੈ। ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ 'ਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀਆਂ 1154 ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਰਾਸਤ ਸਾਈਟਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ 897 ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ, 218 ਕੁਦਰਤੀ ਤੇ 39 ਮਿਕਸਡ ਸਾਈਟਾਂ ਹਨ।
ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੂਬਸੂਰਤ ਤੇ ਵਿਲੱਖਣ ਵਿਰਾਸਤੀ ਥਾਵਾਂ ਬਾਰੇ...
ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
1. ਆਗਰਾ ਦਾ ਕਿਲ੍ਹਾ (1983)
2. ਤਾਜ ਮਹਿਲ (1983)
3. ਫਤਿਹਪੁਰ ਸੀਕਰੀ (1986)
ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ
4. ਅਜੰਤਾ ਗੁਫਾਵਾਂ (1983)
5. ਏਲੋਰਾ ਗੁਫਾਵਾਂ (1983)
6. ਐਲੀਫੈਂਟਾ ਗੁਫਾਵਾਂ (1987)
7. ਛਤਰਪਤੀ ਸ਼ਿਵਾਜੀ ਟਰਮੀਨਸ (2004)
8. ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ, ਕਰਨਾਟਕ, ਕੇਰਲ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ (2012)
9. ਵਿਕਟੋਰੀਅਨ ਗੋਥਿਕ ਤੇ ਆਰਟ ਡੇਕੋ ਐਨਸੈਂਬਲ (2018)
ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
10. ਖਜੂਰਾਹੋ ਦਾ ਸਮਾਰਕ (1986)
11. ਸਾਂਚੀ ਦੇ ਬੋਧੀ ਸਮਾਰਕ (1989)
12. ਭੀਮਬੇਟਕਾ ਗੁਫਾਵਾਂ (2003)
ਅਸਾਮ
13. ਕਾਜ਼ੀਰੰਗਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (1985)
14. ਮਾਨਸ ਵਾਈਲਡਲਾਈਫ ਸੈਂਚੂਰੀ, ਅਸਾਮ (1985)
ਉੱਤਰਾਖੰਡ
15. ਨੰਦਾ ਦੇਵੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਵੈਲੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (1988) (2005)
ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼
16. ਗ੍ਰੇਟ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (2014)
ਦਿੱਲੀ
17. ਹੁਮਾਯੂੰ ਦਾ ਮਕਬਰਾ, ਦਿੱਲੀ (1993)
18. ਕੁਤੁਬ ਮੀਨਾਰ ਤੇ ਸਮਾਰਕ (1993)
19. ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹਾ (2007)
ਉੜੀਸਾ
20. ਸੂਰਜ ਮੰਦਰ (1984)
ਗੋਆ
21. ਗੋਆ ਦੇ ਚਰਚ ਤੇ ਸੰਮੇਲਨ (1986)
ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ
22. ਮਹਾਬਲੀਪੁਰਮ ਸਮਾਰਕ (1984)
23. ਮਹਾਨ ਲਿਵਿੰਗ ਚੋਲਾ ਮੰਦਿਰ (1987)
ਕਰਨਾਟਕ
24. ਹੰਪੀ ਦਾ ਸਮਾਰਕ (1986)
25. ਪੱਤਦਕਲ ਸਮਾਰਕ (1987)
ਗੁਜਰਾਤ
26. ਚੰਪਾਨੇਰ ਪਾਵਾਗੜ੍ਹ ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਪਾਰਕ (2004)
27. ਰਾਣੀ ਕੀ ਵਾਵ (2014)
28. ਧੋਲਾਵੀਰਾ (2021)
29. ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸ਼ਹਿਰ (2017)
ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ 'ਚ ਇੱਕ ਸੂਬਾ
30. ਮਹਾਬੋਧੀ ਮੰਦਿਰ (2002)
31. ਨਾਲੰਦਾ (2016)
ਰਾਜਸਥਾਨ
32. ਕੇਓਲਾਦੇਓ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (1985)
33. ਪਹਾੜੀ ਕਿਲੇ (2013)
34. ਪਿੰਕ ਸਿਟੀ (2019)
35. ਜੰਤਰ ਮੰਤਰ (2010)
ਪੱਛਮੀ ਬੰਗਾਲ
36. ਸੁੰਦਰਬਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (1987)
ਸਿੱਕਮ
37. ਕੰਗਚਨਜੰਗਾ ਨੈਸ਼ਨਲ ਪਾਰਕ (2016)
ਤੇਲੰਗਾਨਾ
38. ਕਾਕਤੀਆ ਰੁਦਰੇਸ਼ਵਰ (ਰਾਮੱਪਾ ਮੰਦਰ) (2021)
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ
39. ਕੈਪੀਟਲ ਕੰਪਲੈਕਸ (2016)
40. ਭਾਰਤ ਦਾ ਪਹਾੜੀ ਰੇਲਵੇ, ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ (1999, 2005, 2008)
