ਤੰਬਾਕੂ ਵਿਰੋਧੀ ਦਿਵਸ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮਕਸਦ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਉਣਾ ਤੇ ਇਸ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਹਿੱਤ ਹਰ ਮੁਲਕ ’ਚ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਆਗ਼ਾਜ਼ ਕਰਨਾ ਸੀ। ਸਾਲ 1988 ’ਚ ਪਹਿਲਾ ਸੁਨੇਹਾ ‘ਸਿਹਤ ਅਤੇ ਤੰਬਾਕੂ, ਸਿਹਤ ਨੂੰ ਚੁਣੋ’ ਸੀ। ਦੋ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਤੰਬਾਕੂ ਵਿਰੋਧੀ ਦਿਵਸ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ‘ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਦਿਲ ’ਤੇ ਕੁਪ੍ਰਭਾਵ’ ਸੀ, ਜਿਸ ’ਚ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦਾ ਅਸਰ ਸਿਰਫ਼ ਫੇਫੜਿਆਂ ’ਤੇ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਦਿਲ ’ਤੇ ਵੀ ਡੂੰਘਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਰੈਂਚ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਕਾਰਡੀਓਲੌਜੀ ਅਨੁਸਾਰ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦੇ ਮਰੀਜ਼, ਜੋ 45 ਸਾਲ ਤਕ ਉਮਰ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ, ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਦੇ ਆਦੀ ਸਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਗਰਟ ਜਾਂ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਸੇਵਨ ਨਾਲ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਨਸਾਂ ਦਾ ਤੰਗ ਹੋਣਾ, ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਦਾ ਵਧਣਾ ਆਦਿ ਰੋਗ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਦੂਜਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ ਹੈ। ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕੁੱਲ ਮੌਤਾਂ ’ਚੋਂ 17 ਫ਼ੀਸਦੀ ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਦੇ ਆਦੀ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਸਾਲ 2022 ਦੀ ਥੀਮ ਲਈ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਨੇ ਗਲੋਬਲ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤ ਹੈ, ‘ਤੰਬਾਕੂ ਸਾਡੇ ਵਾਤਾਵਰਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰਾ।’ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਉਤਪਾਦਨ, ਵੰਡ ਅਤੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਬਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ’ਚ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨਾ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਦਾ ਇਕ ਵਾਧੂ ਮੌਕਾ ਦੇਣਾ ਹੈ। ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੂੰ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਨੂੰ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਘਟਾਉਣ ਪ੍ਰਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨਾ ਅਤੇ 2030 ਤਕ ਇਸ ਨੂੰ ਬਿਲਕੁਲ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨਾ ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਏਜੰਡਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਤੰਬਾਕੂ ਮੁਕਤ ਸੰਸਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਲਾਜ਼ਮੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸੰਸਥਾ ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਮਨੁੱਖੀ ਸਿਹਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਾਤਾਵਰਨ ’ਤੇ ਪੈ ਰਹੇ ਕੁਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਨਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜੋ ਇਸ ਮੁਹਿੰਮ ਨੂੰ ਸਫਲ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਰੌਲਾ ਪਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂ ਦਾ ਸੇਵਨ
ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਸਿਹਤ ਸੰਸਥਾ ਅਨੁਸਾਰ ਦੁਨੀਆ ’ਚ 7 ਮਿਲੀਅਨ ਲੋਕ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗਾਂ ਕਾਰਨ ਹਰ ਸਾਲ ਮਰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਇਸ ਦੇ ਕੁਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਵੱਧਦੇ ਅਸਰ ਨੂੰ ਦੇਖਦਿਆਂ ਇਹ ਅੰਦੇਸ਼ਾ ਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ 2030 ਤਕ ਇਹ ਮੌਤ ਦਰ 8 ਮਿਲੀਅਨ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ’ਚ ਇਸ ਦੀ ਅੰਨੇ੍ਹਵਾਹ ਵਰਤੋਂ ਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਖੇਤਰ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮੌਤਾਂ ਅਣਆਈ ਮੌਤਾਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂ ਦੇ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਪੈ ਰਹੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹਨ। ਇਹ ਲੋਕ ਦਿਲ, ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ ਅਤੇ ਸਾਹ ਨਲੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਰੋਗਾਂ ਨਾਲ ਗ੍ਰਸਤ ਹੋ ਕੇ ਮੌਤ ਦੇ ਰਾਹ ਹੋ ਤੁਰੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ ਅਨੁਸਾਰ ਸਾਲ 2018 ’ਚ 11.6 ਲੱਖ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਨਵੇਂ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਹੋਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚੋਂ 7.84 ਲੱਖ ਮਰੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ’ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ 10 ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇਕ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ 15 ਵਿੱਚੋਂ 1 ਭਾਰਤੀ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਸਹੀ ਇਲਾਜ ਨਾ ਮਿਲਣ ਕਾਰਨ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਚਲਾ ਜਾਦਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਕੈਂਸਰ ਦੇ ਕਹਿਰ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨੈਸ਼ਨਲ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ ਹੈਲਥ ਐਂਡ ਫੈਮਿਲੀ ਵੈੱਲਫੇਅਰ ਅਨੁਸਾਰ ਆਲਮੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕੁੱਲ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ 86 ਫ਼ੀਸਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਹੈ ਅਤੇ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮੂੰਹ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਾਰਨ ਤੰਬਾਕੂ ਹੈ।
ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਰੂਪ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਅਖ਼ਤਿਆਰ
ਚੀਨ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨੰਬਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ’ਚ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ’ਚ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਧੂਮਪਾਨ (ਧੂੰਏਂ ਦਾ ਸੇਵਨ) ਦਾ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਆਯੁਰਵੇਦ ’ਚ ਵੀ ਵਰਨਣ ਹੈ। ਉਸ ਸਮਂੇ ਲਾਭਦਾਇਕ ਜੜ੍ਹੀ-ਬੂਟੀਆਂ ਤੋਂ ਨਿਰਮਿਤ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਧੂੰਏਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਸੇਵਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਮਕਸਦ ਗਰਦਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਵਾਲੇ ਅੰਗਾਂ ’ਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨਾ ਸੀ, ਜੋ ਅੱਜ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਯੁਰਵੇਦ ਵਿਚ ਨੱਸਿਆ ਕਰਮ (ਨੱਕ ਰਾਹੀਂ ਦਵਾਈ ਜਾਂ ਧੂੰਏਂ ਦਾ ਪਾਨ ਕਰਨਾ) ਕੀਤਾ ਤੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਸਾਡੇ ਮੁਲਕ ’ਚ ਫੈਲਿਆ, ਜੋ ਅਜੋਕੇ ਦੌਰ ਅੰਦਰ ਭਿਆਨਕ ਰੂਪ ਅਖ਼ਤਿਆਰ ਕਰ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ।
ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ
ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਨੇ ਤੰਬਾਕੂ ਉਤਪਾਦਕ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਿਆਂ ਆਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਦੇ ਪੈਕਟਾਂ ’ਤੇ ਮੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ’ਚ ਇਸ ਦੇ ਕੁਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨੂੰ ਲਿਖਿਆ ਜਾਵੇ। ਸਕੂਲ-ਕਾਲਜਾਂ ਦੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਕਰੀ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਨਾਬਾਲਗਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲਤ ’ਚ ਮੁਹੱਈਆ ਨਾ ਕਰਵਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਅਫਸੋਸ ਕਿ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਨੂੰ ਟਿੱਚ ਜਾਣਦਿਆਂ ਹਰ ਗਲੀ ਮੋੜ ’ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਸਰੇਆਮ ਵਿਕਰੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਇਕ ਧੀਮਾ ਜ਼ਹਿਰ ਹੈ, ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਦਿਨੋਂ-ਦਿਨ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤਣਾਅ ਜੋ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਨੰਬਰ ਇਕ ਬਿਮਾਰੀ ਬਣ ਚੁੱਕੀ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਅਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸਮੇਂ ਲਈ ਨਿਜਾਤ ਪਾਉਣ ਖ਼ਾਤਰ ਲੋਕ ਬੀੜੀ, ਸਿਗਰਟ ਦੇ ਕਸ਼ ਲਗਾਤਾਰ ਮਾਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੀਮਤੀ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਕੇ ਮੌਤ ਦੇ ਕਰੀਬ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਪਾਨ ਮਸਾਲਾ, ਗੁਟਕਾ, ਜ਼ਰਦਾ ਆਦਿ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਆਮ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਾਰਨ ਮੂੰਹ, ਫੇਫੜੇ ਅਤੇ ਮਿਹਦੇ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਕਹਿਰ ਵਧਿਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ’ਚ 90 ਫ਼ੀਸਦੀ ਮੂੰਹ ਦਾ ਕੈਂਸਰ ਤੰਬਾਕੂ ਕਰਕੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਤੰਬਾਕੂ ’ਚ ਨਿਕੋਟੀਨ ਦੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਵੀ ਉਤੇਜਿਕ ਤੱਤ ਪਾਏ ਜਾਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਉਤੇਜਨਾ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਕਾਰਨ ਚੰਗੇ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ (ਐੱਚਡੀਐੱਲ) ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਕਮੀ ’ਚ ਮਾੜੇ ਕੋਲੈਸਟਰੋਲ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਵਧਣੀ ਸੁਭਾਵਿਕ ਹੈ, ਜੋ ਦਿਲ ਦੇ ਨਿਯਮਤ ਕਾਰਜ ’ਚ ਰੁਕਾਵਟ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਜਿਵੇਂ ਹਾਈ ਬਲੱਡ ਪ੍ਰੈਸ਼ਰ, ਨਾੜੀਆਂ ’ਚ ਖੂਨ ਦੇ ਥੱਕੇ ਜੰਮਣਾ, ਜੋ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਅਨੀਂਦਰਾ, ਮਿਹਦੇ ’ਚ ਜ਼ਖ਼ਮ ਅਤੇ ਗੈਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਟੀਬੀ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ
ਬੀੜੀ ਸਿਗਰਟ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਜਦੋਂ ਨਿਕੋਟੀਨ ਜਾਂ ਇਸ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਤੱਤ ਜਲਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕਾਰਬਨ ਮੋਨੋਅਕਸਾਈਡ ਜਿਹੀ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀ ਗੈਸ ਉਪਜਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਹੀਮੋਗਲੋਬਿਨ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਪੂਰੇ ਸਰੀਰ ’ਚ ਫੈਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਤੇ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। 80 ਫ਼ੀਸਦੀ ਦਿਲ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣਾ ਹੈ। ਸਿਗਰਟ ਬੀੜੀ ਦਾ ਧੂੰਆਂ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਟਾਰ ਜਮ੍ਹਾ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀਆਂ ਨਾਲੀਆਂ ਨੂੰ ਤੰਗ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਫੇਫੜਿਆਂ ’ਚ ਇਕ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੌਰਾਨ ਫੇਫੜਿਆਂ ਨੂੰ ਹਵਾ ਨਿਕਲੇ ਗੁਬਾਰੇ ਵਾਂਗ ਚਿਪਕਣ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਤਰਲ ਪਦਾਰਥ ਨਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਫੇਫੜੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਬੀੜੀ ਸਿਗਰਟ ਪੀਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਟੀਬੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਆਮ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੱਕਾਬਾਰ ਤੇ ਤੰਬਾਕੂ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਕਾਮੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਨਿਜਾਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖ਼ੇ
ਇਸ ਲਾਹਨਤ ਨੂੰ ਗਲੋਂ ਲਾਹੁਣ ਲਈ ਸਾਰਥਿਕ ਯਤਨਾਂ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਮੁੜ ਵਸੇਬੇ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਮ ਸਰਕਾਰ ਤੇ ਸਮਾਜ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲ ਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਕਜੁੱਟ ਹੋਣ ਦੀ ਅਹਿਮ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਨਿਜਾਤ ਪਾਉਣ ਲਈ ਹਰ ਸੰਭਵ ਯਤਨ ਕਰਨਗੇ। ਇਸ ਖ਼ਾਤਰ ਕੁਝ ਘਰੇਲੂ ਨੁਸਖ਼ੇ ਅਪਣਾਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਤੰਬਾਕੂ ਸੇਵਨ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਲਈ ਕਾਰਗਰ ਸਿੱਧ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। 50 ਗ੍ਰਾਮ ਸੌਂਫ, 50 ਗ੍ਰਾਮ ਅਜਵਾਇਣ ਲੈ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਵੇ ’ਤੇ ਭੁੰਨੋ, ਇਸ ’ਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਨਿੰਬੂ ਰਸ ਅਤੇ ਕਾਲਾ ਨਮਕ ਮਿਲਾ ਲਵੋ। ਫਿਰ ਇਸ ਨੂੰ ਡੱਬੀ ਆਦਿ ’ਚ ਪਾ ਕੇ ਰੱਖੋ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਸਿਗਰਟ ਆਦਿ ਦੀ ਤਲਬ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਕੁਝ ਦਾਣੇ ਮੂੰਹ ’ਚ ਪਾ ਲਵੋ। ਕਾਫ਼ੀ ਹੱਦ ਤਕ ਲਾਭ ਮਿਲੇਗਾ। ਅਕਸਰ ਨਸ਼ਾ ਛੱਡਦੇ ਸਮੇਂ ਤਣਾਅ, ਅਨੀਂਦਰਾ, ਭੁੱਖ ਨਾ ਲੱਗਣਾ ਆਦਿ ਲੱਛਣ ਉਤਪੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਵਧਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਡਾਕਟਰ ਦੀ ਸਲਾਹ ਜ਼ਰੂਰ ਲਵੋ।
- ਡਾ. ਗੁਰਤੇਜ ਸਿੰਘ
